Andhra నియోజకవర్గ పరిధి మాత్రమే ప్రామాణికం:
Andhra ప్రదేశ్ లో 2014లో రాష్ట్ర విభజన తర్వాత 2022లో అప్పటి ప్రభుత్వం కేవలం నియోజకవర్గ పరిధిని మాత్రమే ప్రామాణికంగా తీసుకొని విభజన చేయడం వల్ల అనేక ఇబ్బందులతో పాటు న్యాయపరమైన వివాదాలు ఏర్పడ్డాయి.
రాజీవ్ గాంధీ హయాంలో రొటేషన్ తీసేసి, డీలిమిటేషన్ బిల్లును మాత్రమే లోక్సభలో ప్రవేశపెట్టారు. జనాభా ప్రాతిపదికన ఎన్నికల సంఘం ఆధ్వర్యంలో నియోజకవర్గాల పునర్వి భజన జరుగుతుంది. నియోజకవర్గంలో నిర్దేశిత జనాభా / ఓటర్లు లేకపోతే సమీప జిల్లా/ డివిజన్ లోని మండలాలను వేరే నియోజకవర్గంలో చేర్చడం సహజం.
Andhra లో గోదావరి నదీ విభజన రేఖ:
బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ హయాంలో గోదావరి నదీ విభజన రేఖను అనుసరించి గోదావరి జిల్లాను తూర్పు, పశ్చిమ గోదావరి జిల్లాలుగా విభజించారు. రాజమండ్రి పార్లమెంటరీ నియోజకవర్గానికి 2008లో జరిగిన డీలిమి టేషన్ ద్వారా తూర్పుగోదావరి జిల్లాలో రెండు అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు తగ్గడంతో పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా నుంచి మూడు అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు జత చేశారు.
న్యాయపరమైన సమస్యలు :
ఇదే విధంగా తిరుపతి పార్లమెంటరీ నియోజకవర్గంలో నెల్లూరు జిల్లాకు చెందిన మూడు అసెంబ్లీ నియోజక వర్గాలు చేర్చారు.తిరుపతి జిల్లాలో కలపడంతో జోన్-3, జోన్ -4ల మధ్య న్యాయపరమైన సమస్య ఉత్పన్నమైనది. ఇదేవిధంగా రాష్ట్రంలోని అనేక మండలాలను వాటి భౌగోళిక ప్రదేశానికి సమీప జిల్లా కేంద్రం కాకుండా, నియోజకవర్గ ప్రాతి పదికన జిల్లాల విభజన చేయడంతో ప్రజలు ఇబ్బందులు పడుతున్నారు.
ఉమ్మడి కృష్ణా జిల్లా విభజన తీరును చూస్తే- విజయవాడ నగర సమీపంలోని గన్నవరం, పెనమలూరు నియోజకవర్గాలను కృష్ణా జిల్లాలో, నూజివీడు నియోజకవర్గాన్ని ఏలూరు జిల్లాలో, గుడివాడ డివిజన్లో భాగంగా ఉన్న కైకలూరు నియోజకవర్గాన్ని కూడా ఏలూరు జిల్లాలో చేర్చారు.
26 జిల్లాలుగా ఏర్పడి రెండున్నరేళ్లు గడిచినా, జిల్లా కార్యాలయాలు, నూతన డివిజన్ కార్యాలయాలు ఏర్పాటు చేయలేదు. ప్రస్తుతం అద్దె భవనాలు, ఇరుకు గదుల్లోనే ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. ఇప్పటి నిర్మాణ ధరల ప్రకారం చూసినా ప్రతి జిల్లా కార్యాలయం, జిల్లా శాఖాధి పతుల కార్యాలయాలకు కోట్లాది రూపాయలు ఖర్చవుతాయి. భూమి లభ్యత లేకపోతే ఇంకా ఖర్చు పెరుగుతుంది. దీనికితోడు ఉద్యోగుల విభజన పూర్తి కాలేదు. బదిలీలు, పదోన్నతులు ఇంకా ఉమ్మడి జిల్లాల ప్రాతిపదికనే చేపడుతున్నారు.ఎన్నో పోస్ట్‌లు మరియూ బ్లాగులు ఇంటర్నెట్ లో చూడచ్చు.
Andhra జిల్లాల అశాస్త్రీయ విభజనతో జనానికి వెతలు:
నూతన జిల్లాల ఏర్పాటు అనేది భౌగోళిక పరిస్థితులు, స్థానికతకు సౌలభ్యంగా చేస్తే ప్రజలు హర్షిస్తారు. కానీ రాజకీయ కారణాలతో చేస్తే… అది ఎన్నటికీ ఆమోదయోగ్యం కాదు. ప్రస్తుత పాలకులు విజ్ఞతతో భౌగోళిక, సాంస్కృతిక ప్రాతిపదికన జిల్లాల మధ్య ఏర్పడిన అసమానతలు తొలగించాల్సిన అవసరం ఉంది.
Andhra ప్రదేశ్లోని 13 జిల్లాలను నాలుగు జోన్లుగా ఏర్పరిచారు. జోన్-1లో శ్రీకాకుళం, విజయనగరం, విశాఖ పట్నం జిల్లాలు, జోన్-2లో తూర్పు, పశ్చిమ గోదావరి, కృష్ణా జిల్లాలు, జోన్-3లో గుంటూరు, ప్రకాశం, నెల్లూరు జిల్లాలు, జోన్-4లో చిత్తూరు, అనంతపురం, కర్నూలు, కడప జిల్లాలుగా భారత రాజ్యాంగంలో 371డి అధికరణలో పొందు పర్చారు. విద్య, ఉద్యోగ అవకాశాలు అన్ని ప్రాంతాలకు సమానంగా అందించాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది.
గన్నవరం, పెనమలూరు… ఈ రెండు నియోజకవర్గాలు విజయవాడకు కూతవేటు దూరంలో ఉంటాయి. ఇక్కడి ప్రజలు వినోదానికి, షాపింగు చేయడానికి విజయవాడకే వస్తారు. కానీ ప్రభుత్వ పనుల కోసం మాత్రం 60 కిలోమీటర్ల దూరంలోని మచిలీపట్నానికి వెళ్లాల్సిన దుస్థితి. గన్నవరం అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం విజయవాడ పోలీసు కమిషనరేటికి కూత వేటు దూరంలో ఉంది.
Andhra జిల్లాల సమస్యలు:
Andhra ప్రదేశ్లో 2022లో చేసిన జిల్లాల పునర్విభజన తీరును చూస్తే సదరు అంశాలు పరిగణనలోకి తీసుకోకుండా చేశారనిపిస్తుంది. జోన్- 2 లోని ఉమ్మడి తూర్పుగోదావరి జిల్లాలో భాగమైన రంపచోడవరంను జోన్-1లో కలిపారు. దీనివల్ల అక్కడి ప్రజలకు జిల్లా కేంద్రం సుమారు 300 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉండడంతో ప్రజలు ఇబ్బందులు పడుతున్నారు.
2009కి ముందు రంపచోడవరం.. భద్రాచలం పార్లమెంటరీ నియోజక వర్గంలో భాగంగా ఉండేది. 2009లో అరకు పార్లమెంటరీ నియోజకవర్గం లోకి మారింది. జోన్-2లో భాగాన్ని, జోన్-1లో కలపడంతో న్యాయ పరమైన సమస్య ఉత్పన్నమైంది. అలాగే జోన్-3లో నెల్లూరు జిల్లాలో భాగమైన గూడురు, సర్వేపల్లి, సూళ్ళూరుపేట, వెంకటగిరి అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు తిరుపతి పార్లమెంటరీ నియోజకవర్గంలో విలీనం చేసారు.
ఇక్కడ ఏదైనా మేజర్ క్రైమ్ జరిగితే సుమారు 20 కిలోమీటర్ల దూరంలోని విజయవాడ కమిషనరేట్ నుంచి రావడం తేలిక, మచిలీపట్నం బాగా దూరం. గ్రేటర్ విజయవాడ ఏర్పాటు చేయాలంటే- విజయవాడ నగర సమీప గ్రామాలు, విజయవాడ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం కృష్ణా జిల్లాలో ఉన్నాయి. గత ప్రభుత్వంలో విజయవాడ మండల ప్రజలకు సమీప మండలాలైన పెనమలూరు, గన్నవరంలలో ఇళ్ల స్థలాలు కేటాయించారు. వారికి కేటాయించిన స్థలాలు, ఇప్పుడు జిల్లా మారడంతో గృహ నిర్మాణం ఆశించిన ఫలితాలను ఇవ్వలేదు.
పరిస్థితులు, స్థానికతకు సౌలభ్యంగా చేస్తే ప్రజలు హరిస్తారు, కానీ రాజకీయ కారణాలతో చేస్తే… అది ఎన్నటికీ ఆమోదయోగ్యం కాదు.గత దశాబ్దకాలంగా ఉద్యోగుల నియామక ప్రక్రియ. రిటైర్మెంట్లలో వ్యత్యాసం భారీగా ఉంది. 2026 నుంచి 2030 వరకు అన్నీ విభాగాలలోని సీనియర్ అధికారులు పదవీ విరమణ పొందనున్నారు.
ప్రస్తుతం నూతనంగా ఏర్పడిన జిల్లాలలోని డివిజన్ స్థాయి అధికారులు జిల్లా స్థాయి అధికారులుగా, ఇన్ఛార్జిగా విధులు నిర్వహిస్తున్నారు. వారు అదే డివిజన్ స్థాయి కార్యాలయాల నుంచి విధులు నిర్వహించడంతో ప్రజలు… ఏది జిల్లా కార్యాలయం, ఏది డివిజన్ కార్యాలయం అనే సందిగ్ధావస్థలో ఉన్నారు.
ఉమ్మడి జిల్లాల కార్యాలయంలో ఉన్న సిబ్బందిని తాత్కాలిక సర్దుబాటుగా నూతన జిల్లాలకు కేటాయించ డంతో పూర్వం జిల్లాలో గల కార్యాలయాలు కొన్ని ఖాళీగా, కొన్ని భవనాలు పూర్తి స్థాయిలో ఉపయోగంలో లేకుండా ఉన్నాయి. ప్రస్తుత పాలకులు విజ్ఞతతో భౌగోళిక, సాంస్కృతిక ప్రాతిపదికన జిల్లాల మధ్య ఏర్పడిన అసమానతలు తొలగించాలి.
పూర్వపు జిల్లాల మాదిరి విలీనమా లేదా 2026లో జరగబోయే డీలిమిటేషన్ కమిషన్ నివేదిక ననుసరించి నూతనంగా ఏర్పడబోయే నియోజకవర్గాల సరిహద్దుల ననుసరించి చేస్తారా అనేది కాలమే సమాధానం చెప్పాలి.గత ప్రభుత్వం అనుభవ లేమితో, పాలన మీద పట్టు లేక అశాస్త్రీయంగా జిల్లాల విభజన చేసి సహజవనరుల దోపిడీ లక్ష్యంగా పనిచేసింది. ఈ పరిస్థితుల్లో జిల్లాల విభజన వల్ల ఏర్పడిన సమస్యలను పరిష్కరించాలీ.